Voorwoord

Hierbij bieden wij u de begroting 2021 aan, inclusief de meerjarenraming 2022-2024. Als leidraad voor deze begroting hebben gediend het coalitieakkoord ‘Dynamisch continuerend en grensverleggend’ en de op 2 juli 2020 vastgestelde 1e Bestuursrapportage+. Tevens is rekening gehouden met de gevolgen van de meicirculaire 2020.
Een begroting die tot stand is gekomen in een bijzonder jaar, waarin we wereldwijd te maken hebben met COVID-19. De maatschappelijke en economische impact van dit virus is voelbaar en brengt veel onzekerheid met zich mee. Naast zorg voor onze samenleving vraagt dit op velerlei gebied een andere manier van werken, denken en organiseren. Het proces tot opbouw van deze begroting is daarvan een voorbeeld. Zoals in mei werd besloten, is er dit jaar geen kadernota. In plaats daarvan werken we met maandelijkse bestuursrapportages waarin, met alle onzekerheden van dien, een zo reëel mogelijk financieel beeld geschetst wordt. Ook in de processen Krachtig Verbonden en beleidsplan Sociaal Domein is geschakeld. Dit om binnen de voorzorgsmaatregelen COVID-19 voldoende ruimte te borgen voor inspraak, burgerparticipatie en raadsbehandeling. Normaliter zou deze begroting het ‘stollingsmoment’ zijn waarop beleidsvoornemens en financieel meerjarenperspectief bij elkaar komen. Dat punt wordt nog niet bereikt. Wij zetten daarom in op een twee stappen model, waarbij we nu de (beleidsarme) programmabegroting aanbieden en begin 2021 een uitgebreide begrotingswijziging waarin onder andere de besluitvorming op Krachtig Verbonden en het beleidsplan Sociaal Domein verwerkt worden. De begrotingswijziging zal tevens de effecten vanuit realistisch begroten bevatten waarmee in 2020 is gestart. Aangezien wat willen we bereiken en wat gaan we ervoor doen, onlosmakelijk verbonden is met wat gaat het kosten, zijn de effecten van realistisch begroten niet opgenomen in de primitieve begroting 2021 aangezien de besluitvorming van Krachtig Verbonden en het beleidsplan Sociaal Domein hierop nog van invloed zullen zijn.
In de maandelijkse COVID-19 rapportages bent u op de hoogte gehouden van de financiële gevolgen van de pandemie. COVID-19 brengt voor onze gemeente zowel hogere kosten als lagere inkomsten met zich mee. Een deel van deze lagere inkomsten zijn inmiddels gecompenseerd door het Rijk. Voor de hogere kosten is dekking gevonden door de resultaatsbestemmingen 2019 ten hoogte van € 718.500. Tot eind september gingen wij ervan uit dat de extra kosten en gederfde inkomsten als gevolg van COVID-19 voor de resterende periode 2020 niet van dermate hoogte waren dat er maatregelen genomen moeten worden om het resultaat 2020 te beïnvloeden. Eind september/begin oktober is de status in Nederland gewijzigd en spreken we nu officieel van een heropleving van COVID-19. Op moment van schrijven hoort het aantal besmettingen in onze gemeente nog steeds bij het laagste (per 10.000 inwoners) in Nederland. Desondanks kan de heropleving wederom grote gevolgen hebben voor het toerisme en de economie en daarmee met onze gemeentelijke inkomsten vanuit heffingen en belastingen. Dit kan gevolgen hebben voor de kaders 2021 en verder maar de onzekerheid hieromtrent is momenteel dermate groot dat hiermee nog geen rekening is gehouden in de begroting die voor u ligt.

Realistische mix
De komst van nieuwe wettelijke taken zonder evenredige (extra) financiering, trekt een wissel op veel gemeentelijke begrotingen. Dat is ook bij ons het geval. Het sociaal domein is daar een voorbeeld van, evenals de kosten van de (verplichte) GR-en. Deze financiële claims vragen creativiteit om ook andere zaken te kunnen oppakken. De voorliggende begroting is een realistische mix van onontkoombare ontwikkelingen, actuele vraagstukken en ambities uit het coalitieakkoord. In 2020 zullen de herziening van Krachtig Verbonden en de uitkomsten Analyse sociaal domein bijdragen aan het verder concretiseren van onze opgaven en kansen.

Financieel perspectief
De begroting is meerjarig sluitend. Tevens voldoet deze aan de uitgangspunten van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) op het gebied van structureel evenwicht. Dat houdt in dat structurele lasten gedekt kunnen worden met structurele baten. Een sluitende begroting neemt in onze ogen echter niet weg dat voorzichtigheid geboden is, en het maken van keuzes onvermijdelijk blijft, zeker gezien de ontwikkelingen in het gemeentefonds die verwacht worden.

Opbouw
In deze begroting vindt u achtereenvolgens de programmabegroting, de financiële positie, de verplichte paragrafen en de bijlagen. De indeling van de programma’s is reeds in een eerder stadium in lijn gebracht met de 4 hoofdthema’s van Krachtig Verbonden. Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de vraag om de relatie tussen het visiedocument en de begroting duidelijker aan te brengen. Per programma worden speerpunten aangegeven die komend jaar naast de reguliere werkzaamheden extra aandacht krijgen. Deze speerpunten zijn nu, in afwachting van de herziening van het beleid, het programma sociaal domein, COVID-19 en de eventueel daaruit voortvloeiende aanvullende speerpunten, grotendeels dezelfde als vorig jaar.