In deze paragraaf grondbeleid wordt een beknopte toelichting gegeven op het te voeren grondbeleid in 2021. De paragraaf grondbeleid heeft in de begroting een kaderstellend karakter en in de jaarstukken bevat de paragraaf een verantwoording van hetgeen in de begroting is opgenomen.
Volgens artikel 16 BBV bevat de paragraaf grondbeleid ten minste de volgende onderwerpen:
- Een visie op het grondbeleid in relatie tot de realisatie van de doelstellingen van de programma’s die zijn opgenomen in de begroting;
- Een aanduiding van de wijze waarop de gemeente het grondbeleid uitvoert;
- Een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie;
- Een onderbouwing van de geraamde winstneming;
- De beleidsuitgangspunten omtrent de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico’s van de grondzaken.
De wijze waarop vorm wordt gegeven aan deze onderwerpen in de paragraaf grondbeleid is vormvrij. De gemeente Sluis beschikt over een afzonderlijke Nota Grondbeleid, waardoor de paragraaf grondbeleid meer een samenvattend karakter heeft, maar wel zelfstandig leesbaar moet blijven.
- Een visie op het grondbeleid in relatie tot de realisatie van doelstellingen van de programma’s
Op 17 december 2015 heeft de raad het Visiedocument 2016-2020 “Krachtig Verbonden” vastgesteld. De doelstellingen van het ruimtelijk beleid en de gekozen ontwikkelingsrichting van het ruimtegebruik in relatie tot de doelstellingen in de verschillende programma’s (zoals wonen, voorzieningen, recreatie, economie, landschap, verkeer, sociaal domein) zijn hierin neergelegd. In het visiedocument is tevens de basis opgenomen voor de gemeentelijke bevoegdheden met betrekking tot verevening van bovenplanse kosten en bijdragen aan ruimtelijke ontwikkelingen. Het Visiedocument 2016-2020 “Krachtig Verbonden” is in 2020 herzien.
Op 25 februari 2016 heeft de raad de herziene Nota Grondbeleid 2015-2020 vastgesteld waarin de beleidskeuzes zijn gemaakt voor het grondbeleid in de periode tot en met 2020. Deze beleidskeuzes sluiten aan op het visiedocument. De Nota Grondbeleid zal in 2021 worden herzien, volgend op de herziening van het visiedocument. Op deze manier kan in de Nota Grondbeleid een duidelijke link worden gelegd tussen de beoogde beleidsdoelen zoals geformuleerd in het visiedocument en het te voeren grondbeleid om deze beleidsdoelen te bereiken. Ook de in het visiedocument omschreven verevening, zal in de Nota Grondbeleid nader worden uitgewerkt.
- De wijze waarop het grondbeleid wordt uitgevoerd
In een Nota Grondbeleid worden de instrumenten weergegeven die de gemeente kan inzetten om de vastgestelde ruimtelijke beleidsdoelen te bereiken. Daarbij dient onderscheid te worden gemaakt tussen actief grondbeleid, passief (faciliterend) grondbeleid of een tussenvorm waarbij sprake is van een samenwerking met private partijen. Van actief grondbeleid kan alleen sprake zijn als de te ontwikkelen gronden in eigendom zijn van de gemeente of in eigendom worden verworven.
De Nota Grondbeleid 2016-2020 is gericht op het voeren van passief grondbeleid. In de herziene Nota Grondbeleid (herziening 2021) zal opnieuw worden bekeken welke vormen van grondbeleid het meest geschikt zijn om de verschillende ruimtelijke beleidsdoelen te bereiken.
Gemeentelijke grondexploitaties:
De gemeente heeft in 2021 vier bestaande actieve grondexploitaties; dit betreffen allemaal bedrijventerreinen. Meer bepaald gaat het om de uitbreidingslocaties van de bedrijventerreinen Deltahoek, Stampershoek, Technopark en De Vlaschaard.
In 2021 zal een nieuwe grondexploitatie aan de raad worden aangeboden; dit betreft een nieuwe uitbreiding van De Vlaschaard met 2,5 ha. Uitgangspunt is dat deze uitbreiding niet geheel door de gemeente zelf wordt ontwikkeld maar dat de gemeente de gronden verwerft, er de goede bestemming op legt en vervolgens de gronden weer verkoopt aan een derde die binnen de gestelde kaders de gronden verder ontwikkelt tot bedrijfskavels en deze verkoopt. De gemeente neemt op enig nader te bepalen moment de openbare ruimte/ infrastructuur over van de ontwikkelaar.
In de “Notitie Grondbeleid in begroting en jaarstukken” uit 2019 van de Commissie BBV (hierna: de Notitie) worden dergelijke gronden beschouwd als “Grondbanken met transformatie, bestemd voor derden”. Dat zijn gronden die gemeenten aankopen en na enige transformatie de gronden vervolgens verkopen. Een ontwikkelaar voert vervolgens de resterende werkzaamheden uit om de grond bouw- en woonrijp te maken om uiteindelijk de bouwkavels op de markt te zetten. Hoewel niet volledig wordt voldaan aan de definitie van BIE (bouwgrond in exploitatie) daar het niet de gemeente is maar een derde die de grond op de markt als bouwgrond gaat verkopen, wordt in een dergelijk geval de gemeentelijke grondbankactiviteit wel als BIE aangemerkt en ook als zodanig verantwoord en gewaardeerd.
De grondexploitatie voor deze nieuwe uitbreiding wordt beëindigd op het moment dat de gronden aan de private ontwikkelaar worden overgedragen.
Materiële vaste activa:
De gemeente heeft verschillende gronden in eigendom die in het verleden om strategische redenen zijn aangekocht maar niet in exploitatie zijn genomen. Voor veel van deze gronden zijn er geen concrete plannen. Deze gronden maken met ingang van 1 januari 2016 deel uit van de materiële vaste activa.
De in maart 2017 en mei 2019 bij raadsbesluit uit exploitatie genomen bedrijfsgronden op de bedrijventerreinen Deltahoek Uitbreiding en Technopark 2e fase zijn eveneens aan de materiële vaste activa toegevoegd. In totaal betreft het thans ca 8,4 ha bruto bedrijventerrein dat uit exploitatie is genomen maar waar nog steeds de bedrijvenbestemming op rust. Van deze terreinen zal ca 4 ha worden ingevuld met zonneparken (ca 2 ha in Breskens en ca 2 ha in Schoondijke). Realisatie vindt plaats in 2021.
Deze zonneparken zullen gedurende een periode van 30 jaar door een derde worden geëxploiteerd; na het verstrijken van die termijn worden de gronden geheel ontruimd en komt de grond opnieuw beschikbaar voor de gemeente.
Voor een aantal andere locaties geldt dat de gemeentegronden in eigendom zal overdragen aan een derde partij die vervolgens deze gronden zal ontwikkelen (passief/faciliterend grondbeleid).
Het betreft de gronden van de voormalige Euregiotuinen en het daaraan aansluitende perceel (totaaloppervlakte ca 13 ha) in Oostburg en de locaties die vrijgekomen zijn na realisatie van het multifunctioneel centrum De Korre te Breskens.
Voor de voormalige Euregiotuinen is in 2020 is de planologische procedure opgestart ten behoeve van de realisatie van dag- en verblijfsrecreatie. Na het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan (voorzien in 2021), zullen de gronden in eigendom worden overgedragen.
De gronden die vrijgekomen zijn na de realisatie van het multifunctioneel centrum De Korre in Breskens liggen op meerdere locaties. Het gaat om de locaties van de voormalige openbare basisschool OBS (J.H. van Dalestraat), voormalige christelijke basisschool CBS (Europastraat), de peuterspeelzaal (J.F. de Millianostraat) en het voormalige dorpshuis De Uitkomst (Langeweg). De locatie De Uitkomst is in 2019 verkocht ten behoeve van de realisatie van een woning. Voor de locaties Europastraat en Van Dalestraat liggen er nog geen concrete afspraken omtrent een herinvulling. De locatie De Millianostraat is heringericht als openbare ruimte en wordt niet opnieuw bebouwd.
Grondexploitaties door derden:
Dit betreft met name woningbouwplannen. De woningbouwlocaties die beschikbaar zijn/ ontwikkeld zullen worden, zijn in handen van particuliere ontwikkelaars. Het betreft dus faciliterend (passief) grondbeleid met een volledige private ontwikkeling. De gemeente verhaalt haar kosten op de ontwikkelende partij. Dit wordt vastgelegd in een anterieure overeenkomst.
- Een actuele prognose van de te verwachten resultaten
De prognose in de paragraaf grondbeleid heeft ten doel informatie te geven welke invloed het grondbeleid heeft op de financiële positie van de gemeente, zowel voor het begrotingsjaar als voor de komende jaren. Het gaat in het geval van de gemeente Sluis om de prognose van de uitkomsten van de actieve grondexploitaties. Er is geen sprake van gebiedsontwikkeling die via samenwerkingsverbanden wordt uitgevoerd. De actieve grondexploitaties zijn onderverdeeld naar winstgevende en verliesgevende complexen. Deze complexen betreffen de vier voornoemde bedrijventerreinen die nu reeds in exploitatie zijn. Voor de gewenste uitbreiding van De Vlaschaard met 2,5 ha geldt dat nog geen prognose kan worden opgesteld. Deze volgt in de loop van 2021.
Op 28 mei 2020 zijn de herziene exploitatieopzetten van de bedrijventerreinen met ingang van 1 januari 2020 vastgesteld. De financiële consequenties hiervan zijn verwerkt in de jaarstukken 2019. De volgende herziening van de exploitatieopzetten vindt plaats in mei 2021.